20 czerwca 1793 roku, w Surochowie w zamożnej, szlacheckiej rodzinie przyszedł na świat Aleksander Fredro. Polski komediopisarz, poeta, pamiętnikarz… wolnomularz.
Pochodził on ze starego, wielce zasłużonego dla ziemi przemyskiej rodu. Pierwsza udokumentowana wzmianka o Fredrach, pojawia się w aktach przemyskich w 1425 roku i dotyczy ona starosty szczyrzyckiego Fredry z Pleszowic. Przez ponad trzy wieki jego potomkowie piastowali wiele znaczących urzędów w Rzeczypospolitej, np. marszałka sejmu, wojewody podolskiego czy kasztelana lwowskiego.
Jacek Fredro – ojciec Aleksandra, urodził się w 1770 roku w Hoczwi. Był synem Józefa chorążego łomżyńskiego i Teresy Urbańskiej. W skład jego dóbr wchodziły: Rudka, Bieńkowa Wisznia, Nowosiółek, Rabby i Cisna. W 1809 roku był członkiem Rządu Centralnego Wojskowego Tymczasowego Obojga Galicji. W 1817 roku został wicemarszałkiem krajowym galicyjskim. Piastował też urząd strażnika wielkiego sreber koronnych galicyjskich oraz strażnika wielkiego galicyjskiego. Tytuł hrabiego uzyskał w 1822 roku.
Jacek Fredro ożenił się z Marianną Dembińską herbu Rawicz w 1782 roku. Po ślubie małżonkowie zamieszkali w Nienadowej, posiadłości Dembińskich, później w Jabłonicy, Surochowie (gdzie urodził się Aleksander) i Beńkowej Wiszni w powiecie rudeckim.
Aleksander był jednym z dziewięciorga dzieci Jacka i Marianny Fredrów. Dzieciństwo spędził na wsi w Beńkowej Wiszni, gdzie pobierał nauki. Marianna, jego matka, zmarła, gdy miał niespełna 13 lat. Po tej tragedii przeniósł się z ojcem do Lwowa. Już jako 16-letni chłopak wstąpił do wojska księcia Józefa Poniatowskiego. W 1812 roku brał udział w wyprawie na Moskwę, tam dostał się do niewoli rosyjskiej, skąd udało mu się zbiec. Za zasługi wojenne odznaczono go złotym krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Legii Honorowej. W 1815 roku opuścił armię i wrócił do rodzinnego majątku i został jego zarządcą. W tym samym czasie rozpoczął pracę nad swoją pierwszą komedią „Pan Geldhap”, która ukazała się w 1818 roku. Jego najlepsze dzieła to: „Mąż i żona” – 1821, „Damy i huzary” – 1825, „Śluby panieńskie” – 1827-1832, „Pan Jowialski” – 1832, „Zemsta” – 1832-1833, „Dożywocie” – 1835, „Rewolwer” – 1861.
Poza pisarstwem Fredro należał do Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W latach 1833-1842 był posłem do Sejmu Stanowego. W 1873 r. został członkiem polskiej Akademii Umiejętności. Wstąpił również do lubelskiej loży wolnomularskiej.
9 listopada 1828 roku po jedenastu latach starań o rękę ukochanej, Aleksander Fredro poślubił w korczyńskim kościele Zofię de domo hrabinę Jabłonowską, primo voto hrabinę Skarbkową. Owocem tego związku był Jan Aleksander, ur. 02 września 1829 roku i Zofia Ludwika ur. 21 maja 1837 roku.
Aleksander Fredro zmarł we Lwowie 15 lipca 1876 roku.
Fot. Wikimedia Commons