Powiązania przodków zmarłego 9 kwietnia 2021 roku księcia Filipa I z Warszawą nie są powszechnie znane. O koligacjach królowej Elżbiety II z wieloma rodami książęcymi i królewskimi rozpisywało się wielu autorów. Również i nasz redaktor – Paweł Becker – w 2014 roku dowiódł, że wszyscy wówczas panujący nomarchowie są potomkami króla Polski – Władysławy II Jagiełły. A jaką historię kryją antenaci o nazwisku Hauke?
Książe Edynburga Filip I urodził się na greckiej wyspie Korfu 10 czerwca 1921 roku jako syn księcia Andrzeja i księżnej Alicji Battenberg. Jego matka była córką Ludwika Battenberga i księżniczki Wiktorii Heskiej (prawnuczki królowej Wiktorii). By ukryć niemieckie pochodzenie, w trakcie Wielkiej Wojny, za namową króla Jerzego V rodzina zmieniła nazwisko Mountbatten na anglojęzyczny odpowiednik – Battenberg.
Przodkowie księcia Filipa: Battenberg czy Mountbatten
Alicja Battenberg – księżna Grecji i Danii – była oddana, by pomagać innym. Wiele lat działała w greckim komitecie Czerwonego Krzyża, a w trakcie II wojny światowej udzielała schronienia żydowskiej rodzinie Kohenów. Za postawę w trakcie wojny, przyznano jej medal „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. Jej ojciec – Ludwik Mountbatten – urodził się 24 maja 1854 roku w Grazu. W latach 1917-1921 był markizem Milford Haven.
Chociaż urodził się w Austrii, dorastał w Niemczech i Włoszech, a już w wieku 14 lat przystąpił do brytyjskiej Royal Navy. Niemieckie pochodzenie nie pomogło w karierze. Wraz z wybuchem I wojny światowej, z tego powodu musiał odejść z wojska. Po zmianie nazwiska na Battenberg, zrzekł się niemieckiego tytułu księcia von Battenberg, a 7 listopada 1917 roku został kreowany przez króla markizem Milford Haven w parostwie Zjednoczonego Królestwa.
Ludwik Aleksander Battenberg v. Mountbatten był synem księcia Hesji i Renu, założyciela rody Battenbergu i generała kawalerii cesarskiej i królewskiej armii – Aleksandra z Hesji-Dearmstadt. Ten trzeci oficjalny syn wielkiego księcia Ludwika II i Wilhelminy Badeńskiej urodzony w lipcu 1823 roku, poświęcił swoje życie karierze wojskowej. W 1840 roku, co ciekawe, rozpoczął służbę w wojsku carskim. Jego siostra – poślubiła przyszłego cara Rosji – Aleksandra II. To z pewnością pomogło w spinaniu się po wojskowej hierarchii. Już trzy lata później, w 1843 roku, został rosyjskim generałem i dowódcą Gwardii Pułku Huzarów.
Przodkowie księcia Filipa: małżeński mezalians
Koniec kariery, degradacja wojskowa i w efekcie usunięcie z armii carskiej wiązało się z jego ślubem z Julią Hauke. Było to małżeństwo morganatyczne, tj. zawarte przez członka rodu arystokratycznego lub dynastii z osobą uznawaną za będącą niższego stanu. Ani ona, ani jej potomstwo z Aleksandrem, nie miało prawa do dziedziczenia tytułów. Dopiero dzięki staraniom jej szwagra – Ludwika III – przyznano jej tytuł księżnej Battenberg, który odziedziczyły również jej potomkowie. Para doczekała się pięciorga dzieci, w tym m.in. księcia Bułgarii – Aleksandra I.
Julia Hauke urodziła się 12 listopada 1825 roku w Warszawie. Była córką hrabiego Maurycego Hauke i Zofii Lafontaine. Akt urodzenia Julii Hauke – prababci księcia Filipa – odnotowany został w księgach metrykalnych cyrkułu VII w Warszawie. Pod aktem nr 603, 14 października 1825 roku, odnotowano, że narodziny dziecka zgłosił Jaśnie Wielmożny Maurycy Hauke generał dywizji, radca stanu, pełniący obowiązki Ministra Wojny, Kwatermistrz Generalny Wojska, Dowódca Korpusów Artylerii i Inżynierii, Orderów Świętego Aleksandra Newskiego, Świętego Włodzimierza drugiej klasy, Świętej Anny z Brylantami Pierwszej klasy, Świętego Stanisława Pierwszej Klasy tudzież Krzyża Wojskowego i Legii Honorowej kawaler mający 49 lat. Matką dziecięcia była 34-letnia Jaśnie Wielmożna Zofia z Lafontenów. Dziecko na chrzcie otrzymało trzy imiona: Julia Teresa Salomea. Jej chrzestnymi byli Wielmożny Tomasz Skrobecki – kapitan i Wielmożny Karol Grabowski – kapitan, obu adiutantów polowych. Wszyscy stawający podpisali się pod dokumentem.
Jak Julia Teresa Salomea Hauke poznała przyszłego męża pochodzącego z arystokratycznego rodu? Jako młoda dziewczyna została damą dworu cesarzowej Marii – siostry wspomnianego Aleksandra księcia Hesji. Cesarz od samego początku nie chciał zaakceptować ich związku, dlatego para wyjechała do Wrocławia. Tam 28 października 1851 roku pobrała się. Julia była wówczas już w szóstym miesiącu ciąży.
Przodkowie księcia Filipa: kariera wojskowa
Ojciec Julii Teresy Hauke – Maurycy Hauke – pochodził z Saksonii. Urodził się w 1775 roku, a zginął w 1830 roku w Warszawie. Był generałem Wojska Polskiego Królestwa Polskiego, senatorem, członkiem Komisji Najwyższej Egzaminacyjnej przy Radzie Stanu Królestwa Kongresowego w 1830 roku. Z polskim wojskiem związany był już od 1790 roku. W stopniu podporucznika kształcił się w szkole artylerii w Warszawie. Brał udział w wielu bitwach i pojedynkach po stronie polskiej. Był jednak zagorzałym przeciwnikiem powstania listopadowego i zginął 29 listopada 1830 roku z rąk powstańców. Śmierć nastąpiła na oczach jego żony, która pozostała z gromadką dzieci. Zofia Hauke zmarła rok później, a prawną opiekę i wychowanie potomstwa spoczęło na carze Mikołaju I.
Praprapradziadek księcia Filipa I – Maurycy Hauke – był synem Fryderyka Karola Emanuela Hauke, urodzonego w Moguncji, a zmarłego w 1810 roku w Warszawie. Był profesorem Liceum Warszawskiego. Rodzina Hauke – pierwotnie van der Haacken – według rodowych legend pochodzić miała z Holandii, choć na tę tezę nie ma żadnych dowodów. Jego ojciec Ignatz Marianus, żonaty z Marią Franciszką Riedesel, nieślubną córką barona Jerzego Fryderyka von Riedeselb był sekretarzem kurfirsta arcybiskupa mogunckiego. Dziadek zaś – Johann Gaspar Hauck – był żonaty z Anną Barbarą. Był woźnym w Sądzie Rzeszy w Wetzlar.
Fryderyk Hauke, wraz z rodziną, przeniósł się do Warszawy. Tam nauczał w Szkole Artylerii Koronnej, potem prowadził ekskluzywną prywatną szkołę dla chłopców, uczęszczaną przez synów bogatej szlachty. W roku 1807 przyjął posadę profesora języka niemieckiego i matematyki w Liceum Warszawskim, gdzie pozostał do śmierci. Pochowany został w kwaterze Hauków na warszawskich Powązkach, a jego żona Salomea spoczywa na cmentarzu ewangelickim przy ul. Młynarskiej.
Przodkowie księcia Filipa: Haukowie jako przodkowie królewscy
Akt zgonu Fryderyka Hauke odnotowano w księgach metrykalnych cyrkułu VII w Warszawie. 18 czerwca 1810 roku pod numerem 98 zanotowano, że przed Urzędnikiem Stanu Cywilnego […] stawili się Józef Hartig – Major Artylerii zięć zmarłego […] i Karol Lessel z profesji swej cukiernik także zięć zmarłego […]. Świadkowie zeznali, iż Fryderyk Hauke profesor Liceum Warszawskiego, zostawiwszy po sobie Salomeę z domu Schweppenheiser (poprawnie Schweppenhäuser – dopisek autora) wdowę i sześcioro dzieci z tąż spłodzonych […].