Dwie daty odnajdziemy w dokumentach spisanych zazwyczaj w języku rosyjskim. W poszukiwaniach genealogicznych kluczowe jest właściwe rozszyfrowanie dat w aktach metrykalnych. Przyjrzymy się, jak interpretować daty w dokumentach z obszaru Królestwa Polskiego i Cesarstwa Rosyjskiego.
W Królestwie Polskim, po powstaniu listopadowym, można zauważyć zjawisko podwójnego datowania. W akcie metrykalnym możemy zauważyć dwie daty. Jedna (późniejsza) zapisana jest według kalendarza gregoriańskiego, a druga (wcześniejsza) według juliańskiego. Jest to kluczowe dla zrozumienia chronologii wydarzeń z tamtych czasów.
Dwie daty: księgi metrykalne prawosławne i unickie
W księgach prawosławnych i unickich* na terenie Królestwa Polskiego stosowano jedynie jedną datę – zgodną z kalendarzem juliańskim. Ta informacja jest nieoceniona dla tych, którzy poszukują swoich korzeni wśród wspólnot tych religii.
*Warto mieć na uwadze, czy korzystamy z unikatów czy duplikatów ksiąg metrykalnych. Zdarza się, że w księgach unickich tworzonych dla potrzeb władz cywilnych “poprawiano” daty na gregoriańskie.

Dwie daty: w Cesarstwie Rosyjskim
Na terenie Cesarstwa Rosyjskiego w księgach metrykalnych wpisywano tylko jedną datę – tę zgodną z kalendarzem juliańskim*. Zatem w tym wypadku, by w drzewie genealogicznym stosować jednolitą datację, należałoby doliczyć do dat z tych dokumentów odpowiednią liczbę dni (11, 12 bądź 13) w zależności od roku powstania dokumentu.
*Sprawdzić należy jedynie okres, w którym dokumentację tę spisywano po łacinie.

Jedna data w akcie metrykalnym
W przypadku, gdy w zapisie metrykalnym po 1868 roku z Kongresówki z parafii rzymskokatolickiej znajdujemy tylko jedną datę, może to rodzić wątpliwości, co do użytego kalendarza. Istnieje jednak prosty sposób na jej zweryfikowanie.
W tym wypadku można w łatwy sposób zweryfikować, w jakim kalendarzu zapisano tę datę.
Wystarczy zajrzeć do księgi ślubów z tej samej parafii i roku, z której pochodzi dokument i odczytać w dowolnym akcie daty wygłoszonych zapowiedzi przedślubnych.
Następnie należy dotrzeć do odpowiedniego na dany rok kalendarza i sprawdzić, czy te dni odpowiadają niedzielom bądź świętom. Jeśli tak, data została zapisana w kalendarzu gregoriańskim. W innym przypadku, należy doliczyć 12 albo 13 dni (w zależności od roku) i sprawdzić, czy wówczas “wypadną” niedziele bądź święta wygłoszonych zapowiedzi. Jeśli tak – oznacza to, że ksiądz stosował kalendarz juliański.
Rozumienie datowania w aktach metrykalnych jest niezbędne w procesie odkrywania drzewa genealogicznego. Pozwala to na dokładne odtworzenie historii rodziny i lepsze zrozumienie przeszłości naszych przodków. Odpowiednie interpretowanie dat może otworzyć nowe perspektywy w badaniach genealogicznych i pomóc w uchwyceniu esencji historii rodzinnej.