Odwiedzając ukraińskie archiwa, często zauważałem brak niektórych roczników dokumentów. W archiwach obwodowych w Łucku i w Równem, wśród metryk prawosławnych z Wołynia, w wielu miejscowościach brakowało ksiąg z lat 1860–1910.
W „More Maiorum” nr 11(34)/2015 ukazał się artykuł p. Małgorzaty Kośki „Wojenne losy ksiąg metrykalnych różnych wyznań z Galicji Wschodniej i Wołynia”, z którego dowiedziałem się, że w czasie II wojny światowej mnóstwo ksiąg z Wołynia zostało zniszczonych. Walczący żołnierze „ogrzewali” się tą dokumentacją, paląc księgami w piecach. Uznałem więc, że te brakujące roczniki w archiwach spotkał podobny los.
Metryki w muzeach
Badając jedną gałąź z Podola, ustaliłem, że oprócz archiwów w Winnicy i w Chmielnickim, pewna część metryk przechowywana jest w Muzeum Krajoznawczym w Winnicy. Wtedy, przez analogię, zwróciłem się do innych muzeów. Pojechałem najpierw do Rejonowego Muzeum we Włodzimierzu Wołyńskim (na Wołyniu), w którym znalazłem mnóstwo cennych dla genealoga dokumentów. Były to przeważnie księgi wieczyste, różnego rodzaju akta kupna- sprzedaży mienia z wielu miejscowości położonych wokół Włodzimierza Wołyńskiego. Dokumenty znajdują się w jedynym ogólnym katalogu dotyczącym dokumentacji.
Pojechałem później do Wołyńskiego Muzeum Krajoznawczego w Łucku. Przy okazji tej wizyty dowiedziałem się, że księgi metrykalne, wykazy rewizyjne oraz inne dokumenty mogą znajdować się w muzeach, ale pod całkiem innymi nazwami. Łuckie muzeum gromadzi mnóstwo dokumentów przydatnych dla genealogów, ale w przeciwieństwie do archiwów obwodowych, w muzeach dokumenty te skatalogowane są według innego klucza.
Archiwalia te przechowywane są w bardziej „ogólnych” zbiorach, często nawet w jedynym, w którym zapisane są razem bez wyróżnienia i podziału na rodzaje dokumentów. W Wołyńskim Muzeum Krajoznawczym najcenniejsze dokumenty do prowadzenia poszukiwań genealogicznych znajdują się w zbiorze „Dokumenty z XVII i początku XX w.”.
Autor: Sergij Batogowski
To tylko 40% artykułu. Cały tekst dostępny jest w More Maiorum 2(49)/2017, który można bezpłatnie pobrać poniżej